Filmeducatie (Verkennen & Verbreden & Verdiepen)

Film oefenen: Verkennen & Verbreden & Verdiepen

www.shortoftheweek.com)

Jonge mensen krijgen dagelijks een tsunami van beelden te verduren. In een tijd waarin bewegend beeld van bioscoopdoek tot laptop alom aanwezig is, en iedereen met zijn smartphone aan het filmen kan slaan, is dat niet meer dan logisch. Film is een alom gesproken taal.

Deze lessen gaan over hoe films verhalen kunnen vertellen:

Hoe kunnen films verhalen vertellen?
Hoe kan je vanuit dat inzicht ook jezelf in beeld en geluid uitdrukken?
Film wordt spannender en leuker wanneer nagedacht wordt over het effect van een camerastandpunt en de manier waarop de film is gemonteerd: het plezier van het kijken wordt dan zo veel mogelijk vergroot en geïntensiveerd.
Ben je gewend om films als vanzelfsprekende opeenvolgingen van beelden en geluiden te consumeren? Dan weet je vaak niet wat je ziet wanneer de architectuur achter die beelden bloot komt te liggen.

1. Turist (Ruben Östlund, 2014)

Een Zweeds gezin is naar de Franse Alpen afgereisd voor een welverdiende skivakantie met elkaar. De zon schijnt en de sneeuwhellingen zijn spectaculair, maar tijdens een van de lunches worden ze overvallen door een lawine die alles op zijn kop zet. De gasten schieten in paniek alle kanten op en moeder Ebba roept haar man Tomas om hulp terwijl ze haar kinderen probeert te beschermen. In plaats van zijn gezin te redden, zet Tomas het echter op een lopen. Hoewel de lawine op tijd onder controle gebracht wordt en een ramp uitblijft, heeft Tomas' instinctieve keuze grote gevolgen voor de rest van de skivakantie.

1.1 Jullie kijken eerst naar een bepaalde scène uit deze film

Daarna bespreken jullie het pad dat de film vervolgens kan nemen. Komen de volgende onderwerpen dan aan de orde? De camera dichterbij de tafel van het gezin in het skirestaurant zetten. Verdelen jullie de scène, die door Östlund zo zorgvuldig in één shot gegoten werd, in een precieze afwisseling van close-ups en totaalshots. En als de vader in paniek voor de lawine wegrent, rent de film opeens schokkerig met hem mee. Vervolgens gaan we samen naar de betreffende scène kijken

1.2 Belangrijke scène uit Turist

In Ruben Östlunds Turist (2014) zit een Zweeds gezin op het drukke terras van een skirestaurant. Op de achtergrond besneeuwde bergen. De familie keuvelt wat, tot in de verte een lawine losbreekt. De sneeuwmassa raast richting het restaurant; de vader doet alsof er niets aan de hand is, om in paniek bij zijn gezin weg te rennen zodra de lawine te dichtbij komt. Het blijkt loos alarm; de lawine raast net langs het terras, en wanneer de sneeuwwolk is weggetrokken gaat iedereen weer zitten waar hij zat. De vader lijkt zijn laffe actie terstond vergeten en doet alsof er niets aan de hand is.

1.3 Analyse lawine-scène

1.3.1 Ostlund filmt de hele scène in één statisch shot, op zo'n vijf meter afstand van het gezin. Waarom doet hij dat?

1.3.2 Wat als hij bij hen aan tafel was gaan zitten?

1.3.3 Wat als de camera bewogen had, of op de soundtrack muziek had geklonken?

1.3.4 Wat voor muziek had dat dan moeten zijn?

2. Fritz Langs sciencefictionklassieker Metropolis (1927)

Bekijk de scènes van Fritz Langs sciencefictionklassieker Metropolis (1927). Willoze arbeiders, die in lange rijen hun ondergrondse fabriek in- en uit schuifelen. En even later het bestaan van de rijken, bovengronds lanterfantend in decadente weelde.

2.1 Discussie

Welke regiekeuzen maakte Fritz Lang? Hoe bracht hij arm en rijk in beeld en wat zegt dat over hun klassenonderscheid?

Verschil in cameravoering: Kan het zijn dat de arbeiders alleen op een afstand worden getoond, terwijl de rijke mensen ook close-ups krijgen? Worden ze daarmee tot individuen gemaakt, terwijl de arbeiders een anonieme massa blijven?

3. Waarom is het werk van David Fincher zo briljant?

David Fincher is een Amerikaanse regisseur die bekend staat voor zijn donkere en stilistische portretten van het menselijk leven. Hij boekte succes met onder andere Se7en, Fight Club en The Social Network.

Fincher gebruikte in zijn werk steeds een bepaalde tint geel. Dit is kenmerkend voor deze regisseur.

Films van David Fincher

Fightclub, House of Cards, Zodiac, Se7en, Mindhunter en zo gaat de lijst nog wel even door. David Fincher heeft, subtiel gezegd, het filmmaken wel in de vingers. Zie je zijn naam bij een film of serie staan, dan kun je er bijna blind vanuit gaan dat je met een hoogwaardig product te maken hebt. Hoe hij dit iedere keer voor elkaar krijgt? Dat zit in een detail die je waarschijnlijk nog nooit opgevallen is.

De Amerikaan laat de film namelijk letterlijk draaien om de karakters. Hij doet dit door middel van camerabewegingen die je in iedere film tegenkomt. Het grote verschil is dat hij het meebewegen van de camera tot kunst heeft verheven. Het is subtiel en het is je waarschijnlijk nooit opgevallen, maar na het zien van deze video zul je begrijpen wat zijn werk zo bijzonder maakt. Probeer deze kennis toe te passen in jouw film.

4. De sprong van Vin Diesel in xXx van Rob Cohen (2002)

Hieronder zie je hoe op de filmset de echte sprong van Vin Diesel gefilmd is. In de film toont Rob Cohen de sprong op een uitgerekete wijze tot een 30 seconden durende slow motion.

5. Casablanca, Michael Curtiz (1942)

In Casablanca (Michael Curtiz, 1942) wordt stapje voor stapje held Rick Blaine geïntroduceerd, zodat je als toeschouwer écht nieuwsgierig naar hem wordt.